1. Wprowadzenie – czym jest działalność nierejestrowana i dlaczego warto o niej wiedzieć
W 2025 roku coraz więcej osób w Białymstoku szuka sposobu na bezpieczne dorobienie do pensji lub przetestowanie pomysłu na biznes bez formalności. Idealnym rozwiązaniem jest działalność nierejestrowana, czyli forma zarobkowania bez konieczności rejestracji firmy w CEIDG, opłacania składek ZUS czy prowadzenia rozbudowanej księgowości. To legalny sposób na rozpoczęcie przygody z przedsiębiorczością – świetny dla freelancerów, rękodzielników, nauczycieli, korepetytorów, grafików czy osób, które dopiero testują rynek.
2. Kto może prowadzić działalność nierejestrowaną?
Z tej formy mogą korzystać wyłącznie osoby fizyczne, które przez ostatnie 60 miesięcy nie prowadziły zarejestrowanej działalności gospodarczej. Działalność nierejestrowana nie wymaga zgłoszenia do CEIDG, ZUS ani urzędu skarbowego na starcie – po prostu zaczynasz działać i wystawiać rachunki. Ważne jednak, że działalność ta może dotyczyć tylko branż niewymagających koncesji, licencji lub zezwoleń, a więc np. usług doradczych, edukacyjnych, artystycznych, drobnego handlu czy rękodzieła.
3. Limit przychodu w działalności nierejestrowanej w 2025 roku
Od października 2025 obowiązuje limit 3 499,50 zł brutto miesięcznie, co stanowi 75% minimalnego wynagrodzenia (w 2025 r. płaca minimalna wynosi 4666 zł brutto). Oznacza to, że jeśli w danym miesiącu uzyskasz przychód powyżej tego progu – masz 7 dni na rejestrację firmy w CEIDG i przejście na standardową działalność gospodarczą. Limit dotyczy przychodu, a nie dochodu, więc warto pilnować każdego wpływu, nawet jeśli masz wysokie koszty.
4. Obowiązki i formalności – co trzeba prowadzić, żeby było legalnie
Choć działalność nierejestrowana jest najprostszą formą prowadzenia biznesu, nie oznacza to pełnej swobody. Przedsiębiorca musi prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży, w której zapisuje każdą sprzedaż z danego dnia – kwotę brutto, datę i numer dokumentu. Taka ewidencja może być prowadzona w Excelu, zeszycie lub w prostym arkuszu online. Raz w roku przychody z tej działalności trzeba wykazać w PIT-36, w rubryce „Działalność nierejestrowana”.
Nie ma obowiązku płacenia składek ZUS z tytułu tej działalności, co czyni ją idealną dla osób pracujących na etacie lub uczących się. Jednak jeśli przekroczysz próg przychodów lub zdecydujesz się na rozwój, wówczas trzeba założyć działalność i opłacać składki – od 2025 roku składka minimalna ZUS dla JDG wynosi 1485 zł miesięcznie, więc różnica jest ogromna.
5. Opodatkowanie działalności nierejestrowanej
Przychody z tej działalności rozliczasz w zeznaniu rocznym PIT-36 według skali podatkowej (12% lub 32%). Można odliczyć koszty uzyskania przychodu (np. materiały, narzędzia, zakup oprogramowania, domeny, reklamy itp.), o ile są udokumentowane. Nie trzeba płacić zaliczek miesięcznych, ale warto odkładać część dochodu na podatek, by uniknąć niespodzianki przy rozliczeniu rocznym. Działalność nierejestrowana jest zwolniona z VAT, o ile nie przekroczysz limitu 200 000 zł obrotu rocznie i nie świadczysz usług objętych obowiązkiem VAT (np. doradztwa podatkowego czy prawniczego).
6. Zalety i ryzyka działalności nierejestrowanej
Zaletą jest przede wszystkim brak ZUS, prostota i możliwość legalnego działania bez stresu. To idealne rozwiązanie dla osób, które dopiero testują rynek lub zarabiają nieregularnie. Nie musisz składać deklaracji, rozliczasz się raz w roku, a biuro rachunkowe w Białymstoku może pomóc Ci prowadzić prostą ewidencję i przypilnować podatków.
Ryzyka? Przede wszystkim przekroczenie limitu – wtedy automatycznie stajesz się przedsiębiorcą z obowiązkiem rejestracji firmy i opłacania składek. Trzeba też pamiętać, że nie możesz zatrudniać pracowników, a kontrahenci często oczekują faktury VAT – więc przy większych zleceniach działalność nierejestrowana przestaje być praktyczna.
7. Kiedy warto przejść na działalność gospodarczą?
Jeśli Twoje przychody zaczynają być stabilne, przekraczają limit 3 499,50 zł miesięcznie, lub planujesz podpisywać umowy z firmami, lepiej zarejestrować działalność. Biuro rachunkowe RachMix w Białymstoku pomaga klientom przejść z działalności nierejestrowanej na pełnoprawną firmę – pomagamy w rejestracji CEIDG, wyborze formy opodatkowania (ryczałt, KPiR, pełna księgowość) i wdrożeniu systemu rozliczeń.
8. Podsumowanie – legalny start bez formalności
Działalność nierejestrowana to idealna forma na start, testowanie pomysłu lub dodatkowy zarobek. W 2025 roku limit wynosi 3 499,50 zł miesięcznie, a korzyści – brak ZUS, prostota i elastyczność – nadal pozostają ogromne. Warto jednak robić to z głową i mieć wsparcie specjalisty. Biuro Rachunkowe RachMix w Białymstoku doradza, jak prowadzić działalność legalnie, rozliczać przychody i w razie potrzeby płynnie przejść do pełnej formy firmy. Jeśli chcesz zacząć działać bez ryzyka i stresu – skontaktuj się z nami, a pokażemy Ci, jak zrobić to dobrze od pierwszego dnia.
